Loyaal

Als je loyaal bent aan je werkgever, stem je je eigen gedrag af op de doelstellingen en prioriteiten van de organisatie. Je bent toegewijd en trouw aan je werkgever en stelt zijn belang in je werk boven je eigen belang. Loyaliteit tonen is een belangrijke soft skill.

Wat betekent loyaliteit concreet?

Je stelt je werkgever nooit in een kwaad daglicht. Problemen of onaanvaardbare situaties bespreek je dan ook zoveel mogelijk binnenskamers. Je probeert daarnaast altijd de zaken van een positieve kant te bekijken. Je zet je niet af tegen collega’s of regels, maar past je aan voor zover dat redelijk is.

Naar de buitenwereld presenteer je je team of afdeling als een eenheid. Dat kan alleen wanneer je je tot op zekere hoogte vereenzelvigt met je bedrijf of organisatie. Je spreekt bijvoorbeeld in de ‘wij’-vorm als je het over je werk hebt. Daarnaast doe je moeite om collega's onderling op een lijn te brengen. Zo bevorder je dus een goede samenwerking. Daarbij houd je rekening met de cultuur van de organisatie. Met je collega’s stel je concrete doelen en je werkt vervolgens hard om deze te realiseren. Je bent dan ook doelgericht.

Je behandelt je baas en collega's altijd eerlijk en oprecht. Je toont je bereid iets voor ze te doen of te laten. Je wilt dat je werkgever succesvol is, zet je daar volop voor in en ondersteunt collega's om op hun beurt successen te boeken. Je kwijt je van je plichten, ook als je een taak saai of vervelend vindt. Je aanvaardt de regels en instructies van je werkgever en leeft deze integer na.

Je committeert je voor langere tijd aan je werkgever. Je bent bepaald geen deloyale jobhopper. Je streeft ernaar jezelf te ontwikkelen en door te groeien binnen de loopbaanmogelijkheden die de organisatie biedt.

Ben je leidinggevende, dan is het ook voor jouw medewerkers belangrijk dat jij loyaal bent aan je bedrijf. Voorbeeld: de directie stelt een nieuwe richtlijn op die niet populair is bij zowel jezelf als je accountteam. Aan jou de taak om deze richtlijn door te voeren, wat natuurlijk niet direct een leuke klus is. Ook val je de maatregel van de directie niet openlijk af. Je neemt zelf de verantwoordelijkheid hiervoor op je en verdedigt de nieuwe regel tegenover je team.

Voorbeeld van loyaliteit: account manager

Kijk bijvoorbeeld naar de positie van een account manager. In dit beroep ben je het visitekaartje van je bedrijf. Voor klanten en buitenstaanders vertegenwoordig jij alles waar het bedrijf voor staat: producten, klantvriendelijkheid, imago en overtuiging. Je hebt dus een grote verantwoordelijkheid. 

Ben je een loyaal medewerker, dan ondersteun je niet alleen het product dat wordt verkocht, maar ook het bedrijf in zijn geheel. Je laat je bijvoorbeeld zo positief mogelijk uit over je bedrijf in de communicatie met buitenstaanders.

Ook al heb je hevige onenigheid met je baas over de nieuwe salarisregeling, dan nog plaats je geen cynische opmerkingen over hem in het bijzijn van een klant of leverancier. Dit werkt alleen maar averechts. De klant zal denken dat jij je werk niet serieus neemt en dat je baas – en daarmee het hele bedrijf – bovendien minder betrouwbaar is dan hij aanvankelijk dacht. Misschien zal hij zelfs niet langer zaken willen doen met je bedrijf.

Loyaliteit als competentie

Een competentie is een in gedrag waarneembare combinatie van kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten waarmee je je werk in praktijksituaties goed kunt doen. De competentie loyaliteit (of: loyaal aan de organisatie) staat op menige lijst met algemene competenties.

Gerelateerde competenties

• Betrokkenheid. Je voelt je innig verbonden met de organisatie waarvoor je werkt en het werk dat je doet.
• Betrouwbaarheid. Je doet je werk bekwaam en voldoet aan alle verwachtingen die mensen in je professionele omgeving in redelijkheid van je mogen hebben. Je komt je afspraken altijd na. Je bent vakbekwaam, capabel en consistent.
  
• Discipline. Je voegt je naar de richtlijnen van je bedrijf en wilt dat deze nageleefd worden. Je bent op de hoogte van de normen, waarden en gedragsregels die gelden.
• Flexibel. Vraagt je manager om een extra inzet van jou, bijvoorbeeld een paar dagen overwerk, dan verval je niet meteen in een klaagzang. Je kijkt eerst rustig naar de redelijkheid van dit verzoek en stemt daar dan wel of niet mee in.
• Inlevingsvermogen. Je kunt je verplaatsen in de behoeften en wensen van je bedrijf. Je werkt actief mee om deze te realiseren.
• Integriteit. Je gaat vertrouwelijk om met bijvoorbeeld concurrentiegevoelige kennis van je werkgever.
  
• Verantwoordelijk. Je erkent dat een goede organisatie mede afhankelijk is van jouw steun. Dankzij dit verantwoordelijkheidsgevoel ben je meer gemotiveerd je aan de regels en normen te houden.
• Assertiviteit. Vraagt je leidinggevende teveel van je, onder het mom van 'je bent toch loyaal aan ons?', dan moet je op een assertiever manier je eigen belang kunnen verdedigen. Onderzoek zelf waar voor jou de grenzen aan loyaliteit liggen. Twijfel je, overleg dan met een collega die je vertrouwt.
• Autonomie: wanneer medewerkers meer ruimte krijgen voor zelfsturing, is het van belang dat zij loyaal zijn aan de doelen en het beleid van de werkgever.
  

Bij welke beroepen heb je deze competentie nodig?

Natuurlijk moet iedere werknemer zijn bedrijf ondersteunen en actief bijdragen aan een positieve sfeer en ontwikkeling van het bedrijf. Echter, hoe meer verantwoordelijkheden en leidinggevende taken je hebt, hoe belangrijker het is dat je volledig achter je bedrijf staat. Daarom moeten bijvoorbeeld bedrijfsleiders, beleidsmedewerkers, controllers en managers een bijzondere loyaliteit koesteren ten opzichte van – voor zover ze dat zelf niet zijn – hun hoogste leidinggevende.

Hoe kun je deze competentie ontwikkelen?

Kijk voor tips bij de competenties discipline en verantwoordelijk.

Loyaal als kernkwaliteit

Volgens het model van de kernkwaliteiten en kernkwadranten kan loyaliteit net als elke kwaliteit doorslaan naar een valkuil. Je bent dan te loyaal, en anderen zien dat als een slechte eigenschap. Jouw uitdaging is om dat te voorkomen. Als loyaal een kernkwaliteit van je is, dan kun je daarbij ook allergieën hebben en je ergeren aan bepaald gedrag van anderen.

Wat is de valkuil van loyaal?

De een is loyaal, een ander is loyaler, jij bent het loyaalst. Dat is een kwaliteit. Maar kun je ook té loyaal ofwel over-loyaal zijn? Jazeker. Overmatige loyaliteit kan doorslaan naar het wegcijferen van je eigen behoeften en belangen.

Je bent over-loyaal als je in het belang van je werkgever regelmatig over je eigen grenzen heen gaat. Je bent onderdanig en doet alles wat er van je gevraagd wordt. Je werkt bijvoorbeeld te hard en te lang om deadlines te halen. Het gevolg kan zijn dat je last krijgt van te hoge werkdruk en stress.

Je bent té loyaal als je jezelf en je eigen belangen in de arbeidsrelatie verwaarloost. Je versmaadt bijvoorbeeld een promotie of carrièrestap naar een andere werkgever, omdat je denkt dat je baas je in je huidige functie niet kan missen.

Over-loyaliteit kan vervelende gevolgen hebben, zoals negatieve emoties wanneer je baas of collega's je teleurstellen. Je was hondstrouw en verwachtte wederkerigheid, maar in plaats daarvan word je ontslagen, krijg je demotie of laat een collega je vallen als een baksteen. Je voelt je misbruikt of verraden, verdrietig of boos.

Wat zijn jouw uitdagingen of leerdoelen?

Belangrijke leerdoelen om te voorkomen dat loyaliteit doorslaat naar een valkuil zijn:

• Assertiviteit: je komt standvastig op voor je eigen belangen op een manier die bij de situatie past en die zowel respectvol is naar jezelf als naar de ander.
  

Wat zijn je allergieën?

Als je zeer loyaal bent, dan verwacht je dat jouw loyaliteit beantwoord wordt met wederkerigheid en respect. Je kunt je daarom ergeren aan iemand die:

• Regelmatig plannen wijzigt of afspraken annuleert zonder verklaring en zonder het te laten weten.
• Regelmatig te laat komt of je laat wachten.
• Geen waardering toont voor jouw loyaliteit en die als vanzelfsprekend beschouwt.
• Oneerlijk is of zich niet aan zijn woord houdt.
• Niet goed luistert of jouw mening of ideeën negeert.
• Jou afwijzend of respectloos behandelen.
• Toezeggingen of beloftes niet nakomt of vergeet.
• Misbruik maakt van jouw loyaliteit voor zijn persoonlijk gewin.
  

Hoe toon je loyaliteit aan bij een sollicitatie?

Door te solliciteren lijk je misschien deloyaal aan je vorige werkgever. Bereid dus een overtuigend antwoord voor op de veelgestelde sollicitatievraag: waarom wil je weg bij je huidige werkgever?

Stel je solliciteert als beleidsmedewerker sport bij de gemeente in je woonplaats. Gevraagd wordt om een loyale medewerker. Wat zouden ze daarmee bedoelen, vraag je je af. Ze willen graag dat je langere tijd blijft en dat je geen nare praatjes over de organisatie naar buiten brengt.

Je formuleert het als volgt in je sollicitatiebrief: "Ik ben op zoek naar een organisatie waarbij ik mijn betrokkenheid kwijt kan. Uw organisatie geeft mij die mogelijkheid, omdat de functie gaat over sporten in onze eigen stad."

Daarnaast zorg je ervoor dat je cv het beeld laat zien van iemand die zich betrokken voelt bij het werk en langere tijd in een baan blijft.  

In het sollicitatiegesprek kun je vertellen dat je het als een persoonlijke missie ziet om aan anderen te laten zien hoe leuk het werken bij de overheid is.

Andere voorbeelden

• Verkoper: ik vind loyaliteit in mijn werk erg belangrijk, zeker omdat mijn functie erg concurrentiegevoelig is. Ik heb in mijn functie te maken met uiterst waardevolle informatie van mijn werkgever. Dat vertrouwen krijg ik van hem en daar krijgt hij aan mij een loyale medewerker voor terug. Anders kan ik mijn werk niet goed doen. Juist in deze harde business is het belangrijk trouw aan elkaar te zijn.
• Directiesecretaresse: ik ben uiterst loyaal naar mijn baas. We zijn wat dat betreft echt een team: ik ren echt harder als er voor hem veel op het spel staat. Ik zie alles van hem, ook zijn fouten en mindere kanten in zijn werk. Voor mij geldt: horen, zien en zwijgen.
  

Voorbeelden van competentiegerichte vragen over loyaliteit tijdens het sollicitatiegesprek:

• Hoe vaak komt het voor dat je ongevraagd extra werk verricht omdat dat goed is voor de organisatie?
• Ben je wel eens geconfronteerd met een collega die iets vervelends zei over de organisatie tegenover een klant? Wat vond je daarvan? Wat heb je toen gedaan?
• Hoorde je buiten het werk weleens kritiek van mensen op de producten of diensten van je werkgever? Hoe reageerde je?
  

Aanbevolen websites

• Loyaal is een kwaliteit: té loyaal een valkuil - door Jan Stevens op De Steven.
• Hoe loyaal ben je aan je werkgever? - Psychologie Magazine
  
• Gebruikt jouw baas de eis van loyaliteit om je chanteren? Volg dan eens een cursus Beter omgaan met je baas. Houdt jouw baas zich wel aan de voorwaarden voor een goede relatie?

Auteur: Vera van Dijk, met bijdragen van René Pijlman