Solliciteren: sollicitatiebrief, sollicitatiegesprek en cv
Je bent op zoek naar een nieuwe baan. Je zit namelijk zonder werk, je contract wordt niet verlengd, je bent net klaar met je opleiding of je bent toe aan een nieuwe uitdaging; de volgende stap in je carrière.
Sollicitatie: wat is de normale procedure?
De sollicitatieprocedure verloopt meestal zo:
- Oriënteer je
- op de arbeidsmarkt
- op jezelf: ken je profiel
- Zoek een werkgever of vacature
- Maak een professioneel cv
- standaard: chronologisch (model)
- niet-chronologisch: vaardigheden-cv (model)
Schrijf een ijzersterke sollicitatiebrief / motivatiebrief
- jezelf verkopen: AIDA-methode
- voorbeelden
- open sollicitatie: je dingt naar een baan zonder dat er om sollicitanten is gevraagd.
- per e-mail
- Ga op sollicitatiegesprek
- bereid je voor
- gebruik de STAR/STARR/STARRT-methode
- beantwoord interviewvragen sterk
- stel zelf vragen als sollicitant
- Voer het arbeidsvoorwaardengesprek
- check de arbeidsovereenkomst die je krijgt aangeboden
- accepteer een afwijzing gracieus
Hoe kun je succesvol solliciteren? We lichten de stappen hieronder toe met onze sollicitatietips.
Oriënteer je op de arbeidsmarkt en op jezelf
arbeidsmarkt
- Hoe vind je een baan of vacature? Maak voor jezelf een stappenplan voor je sollicitatietraject.
- Verken de arbeidsmarkt. Hoe zit dit in elkaar? Hoe kun je strategisch opereren en profiteren van krapte?
jijzelf

- Ken je profiel: Je bent heel breed, of juist gespecialiseerd; je claimt hbo-niveau, ook als je nog geen hbo-diploma hebt.
- Hoe zit je persoonlijkheid in elkaar? Wat zijn je talenten, je sterke en zwakke punten?
- Doe aan zelfreflectie en zelfonderzoek.
- Wat voor MBTI-type ben je?
- Wat zijn je persoonlijke kernwaarden en kernkwaliteiten?
- Hoe scoor je op de Big Five?
- Tips voor speciale categorieën: ben je bijvoorbeeld starter, herintreder of al wat ouder? Heb je een migratieachtergrond?
Zoek een bedrijf of organisatie en vacatures
Kijk ook naar de verborgen arbeidsmarkt
Slechts een deel van de beschikbare banen wordt officieel gepubliceerd als vacature. Banen die op een andere manier worden ingevuld, worden 'verborgen vacatures' genoemd. Hoe worden deze ingevuld en hoe kom je de verborgen arbeidsmarkt op het spoor?
Maak je cv
- chronologisch cv (standaard)
- vaardigheden-cv
- netwerk-cv
- creatief cv
- europass-cv
Vlekje op je cv: vertellen of verzwijgen?
Sollicitatiebrief / motivatiebrief
Ga op sollicitatiegesprek
Ga zelfverzekerd het sollicitatiegesprek in. Jij weet hoe lastige vragen te beantwoorden, je weet hoe het werkt en kent je gesprekstechnieken, je hebt antwoorden paraat op veelgestelde vragen en je stelt zelf vragen.
Eventueel volgen er na verloop van tijd psychologische onderzoeken of tests: bijvoorbeeld een intelligentietest, oefencasus of assessment. Een kandidaat-kok moet een maaltijd bereiden. Afhankelijk van de uitkomsten ga je door naar de volgende ronde.
Beantwoord gedragsgerichte interviewvragen gestructureerd met de STAR-methode
Met de STAR-methode kun je gestructureerd antwoord geven op sollicitatievragen over je competenties, vaardigheden en gedrag in bepaalde werksituaties. Geef daarbij specifieke voorbeelden uit je werkervaring, die jouw capaciteiten en kwaliteiten benadrukken.
STAR staat voor: Situatie, Taak, Actie en Resultaat. Je vertelt achtereenvolgens:
- Wat was de werksituatie?
- Wat waren jouw taken en verantwoordelijkheden?
- Welke actie heb jij ondernomen? Wat was jouw aanpak?
- Wat was daarvan het resultaat?
Laat tot slot zien dat je kunt reflecteren op de werkervaring. Maak duidelijk wat je ervan hebt geleerd.
Rond het sollicitatiegesprek sterk af
Je kunt het sollicitatiegesprek afsluiten door nog enkele goede afsluitende vragen te stellen, een slotstatement te maken, de interviewers te bedanken en professioneel afscheid te nemen. Onderschat een goede afsluiting niet. Het is het laatste onderdeel van het gesprek en blijft daarom het beste hangen in de herinnering van je gesprekspartners.
Na afloop van het gesprek schrijf je voor jezelf een gespreksverslag, reflecteer je op het sollicitatiegesprek en stuur je de interviewers een bedankmail.
Voer het arbeidsvoorwaardengesprek
Je krijgt bericht van een medewerker: je bent door naar de volgende ronde. Het bedrijf wil je spreken over het salaris en de secundaire arbeidsvoorwaarden. Je legt op tafel hoeveel je wilt verdienen en onderhandelt over het salaris.
Je krijgt vervolgens een contract aangeboden, of je hebt te dealen met een afwijzing.
Bijzondere onderwerpen
Andere sollicitaties
- Per video solliciteren
- Mobiel solliciteren
- Solliciteren op een interne vacature
- Solliciteren op je eigen functie
- Solliciteren onder je niveau
- Anoniem solliciteren, waarbij de selecteur geen informatie heeft over je afkomst, burgerlijke staat, geslacht of leeftijd.
Spelregels voor de sollicitatieprocedure
- Sollicitatiecode: regels voor werkgevers
- Sollicitantencode: regels voor sollicitanten
Referenties
Soms wordt er bij een vacature gevraagd om referenties. Een referentie is het noemen van een persoon, zoals een oud-collega die mag worden benaderd om iets over jou te vertellen. Kies mensen waarvan je weet dat ze positief of genuanceerd over jou spreken.
Doorzetten als je gaat solliciteren
Je hebt al zo vaak gesolliciteerd, je wordt er moe van. Blijf positief en zie elke sollicitatie als een nieuwe uitdaging zodat je niet ten prooi valt aan sollicitatiemoeheid.
Essentie van solliciteren
In de kern en volgens het arbeidsrecht is een sollicitatie een verzoek om in een functie te worden aangesteld of aangenomen. Een goede sollicitatiebrief is een soort aanzoek tot het intreden van een dienstverband, vaak in reactie op een actuele vacature, soms op vacatures van een tijd geleden of na een zoekopdracht. Maar je kunt ook op eigen initiatief dingen naar een betrekking en een prachtbaan in het buitenland trachten te krijgen. Dat soort sollicitaties laat aan recruiters zien dat je initiatiefrijk bent.
En je weet: de baan die je hebt, is in elk geval het resultaat van de laatste keer dat je succesvol solliciteerde. Hoe is de procedure toen verlopen? Welk voordeel had jouw sollicitatie boven die van andere kandidaten? Was jij de ideale kandidaat? Zou je het deze keer weer zo doen? Ga je schrijven op een advertentie om te laten weten dat je een nieuwe baan graag wilt hebben? Of ga je op een andere manier contact zoeken met een bedrijf om duidelijk te maken dat je er graag voor wilt werken? Solliciteer in de praktijk met een goede motivatie. Je zoektocht begint aan een bureau op kantoor.
Solliciteren is een samenwerkingsspel tussen werkgevers en werknemers. Meestal stuur je als sollicitant na het lezen van vacatures een brief om te worden uitgenodigd voor een gesprek. Met een goede voorbereiding en een goede sollicitatiebrief kun je succesvol solliciteren. In het sollicitatiegesprek met recruiters moet je als toekomstige werknemer bewijzen wat je voor de toekomstige werkgever kan betekenen. Als je de normale behandeling van werkgevers krijgt, moet je soms door meerdere rondes van sollicitatie heen om de baan te krijgen. Je krijgt met een recruiter te maken en er vindt een gesprek plaats, waar ook het salaris wordt besproken. Voor het sollicitatiegesprek geldt: de voorbereiding is het halve werk, mits je ons stappenplan volgt.
De rol van je toekomstige werkgever
Je gegevens worden volgens de sollicitatiecode maximaal een maand bewaard. In het buitenland kunnen hiervoor andere regels gelden.
Gerelateerd
Een voorbeeld van proactief gedrag is: Je onderzoekt de werkgever voordat je solliciteert. Je kijkt daarbij verder dan de vacaturetekst. Je zoekt nieuwsberichten over het bedrijf en verdiept je in ontwikkelingen in de branche. Je komt zelfverzekerd naar het interview en kunt het verloop van het gesprek beïnvloeden doordat je goed bent voorbereid.
Aanbevolen websites
- Solliciteren als de beste - Leren.nl
Je bent ontspannen en zelfverzekerd na het volgen van deze online sollicitatiecursussen. - Solliciteren als je niet aan de eisen voldoet - Hays
- Solliciteren en de wet - ken je rechten en plichten