Betrouwbaar

Betrouwbaar zijn wil zeggen dat je je werk bekwaam doet en voldoet aan alle verwachtingen die mensen in je professionele omgeving in redelijkheid van je mogen hebben. Je bent vakbekwaam, capabel en consistent. Collega's, klanten en je leidinggevende kunnen op je vertrouwen en op je rekenen.

Wat betekent betrouwbaarheid concreet?

• Je bent proactief en houdt je uit jezelf aan je afspraken. Je hoeft er niet aan herinnerd te worden.
  

• Je bent een man (of vrouw) van je woord: je komt altijd je toezeggingen en beloftes na.

• Je doet je uiterste best om je werk bekwaam te doen.
  
• Je bent zorgvuldig met het wekken van verwachtingen: je zegt alleen iets toe als je het ook waar kunt maken.
  

• Je zegt wat je denkt en doet wat je zegt. Je staat achter je boodschap. Je bent eerlijk en geloofwaardig.

• Je bent stipt en punctueel: je komt op tijd bij afspraken en vergaderingen, je houdt je deadlines in de gaten en rondt je taken op tijd af.
  

• Je hebt zelfcontrole en voldoet aan je eigen normen.

• Je bent wilskrachtig en stabiel. Je voert je voornemens uit.

• Je bent robuust, hebt veel zelfbeheersing en laat je niet snel van de wijs brengen.
  

• Je neemt verantwoordelijkheid voor je werk en levert wat je geacht wordt te leveren.

• Je leest al je e-mail en chatberichten en bevestigt of beantwoordt de mails en berichten die daarom vragen.
• Je verstrekt alleen feitelijk juiste en geverifieerde informatie.
• Je reageert welwillend als er een beroep op je wordt gedaan.
  
• Je hebt oog voor details en zorgt ervoor dat je werk tot in de puntjes is verzorgd.
• Als je werk niet gaat zoals je zou willen of als je te maken hebt met tegenslag, dan ben je veerkrachtig en toon je doorzettingsvermogen.
• Als er obstakels op je pad komen of je worstelt met een probleem, dan ben je optimistisch en oplossingsgericht.
  
• Je kunt een geheim bewaren, houdt vertrouwelijke en persoonlijke informatie voor jezelf en roddelt niet over collega's of medewerkers.
  
•  Uit oogpunt van reciprociteit of wederkerigheid stel je vertrouwen in collega's en medewerkers.

Met andere woorden: op jou kunnen ze bouwen.

Als het een keer niet lukt dan ben je communicatief:

• Als je hulp, advies of ondersteuning nodig hebt om een taak goed te kunnen uitvoeren, dan consulteer je een collega.
• Als je ziet aankomen dat je een bepaalde deadline niet gaat halen, dan meld je dat vroegtijdig bij de opdrachtgever of je leidinggevende.
• Als je iemand telefonisch niet te woord kon staan, dan bel je hem of haar spoedig terug.
• Als je onverhoopt een afspraak of toezegging niet kunt nakomen, dan laat je dat aan de ander weten en geef je een verklaring.
• Als je onverhoopt een fout maakt of iets nalaat te doen, dan verzin je geen uitvluchten of smoesjes. Je erkent je fout, biedt je excuses aan en belooft beterschap. Ook die belofte kom je na.

Betrouwbaarheid als persoonlijkheidskenmerk

• In het teamrolmodel van Belbin is betrouwbaarheid een kenmerkende eigenschap van de teamrol Bedrijfsman.
  
• In het model van het Enneagram is betrouwbaarheid een wezenlijk kenmerk van het enneagramtype perfectionist: iemand die goed wil zijn in wat hij doet en altijd streeft naar verbetering.
  

Betrouwbaarheid als professionele competentie

Een competentie is een in gedrag waarneembare combinatie van kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten waarmee je in praktijksituaties je werk goed kunt doen. De competentie betrouwbaar staat op menige lijst met algemene competenties.

Welke ondersteunende competenties en kwaliteiten komen daarbij kijken

• Wilskracht: de kracht of het vermogen om je aandacht, emoties en verlangens te beheersen. Je kunt vastberaden doen wat je moet doen om je doel te bereiken, ook als je daar even geen zin in hebt. Je kunt je er met kracht van wil toe zetten om aan een vervelende klus te beginnen, aan de slag te gaan en door te zetten. Ofwel: wilskracht is het vermogen om dat wat je wilt daadwerkelijk uit te voeren.
• Zelfdiscipline: je kunt aan jezelf regels opleggen en je daaraan houden.
  
• Integer: je oefent je functie adequaat, zorgvuldig en onberispelijk uit, met inachtneming van je verantwoordelijkheden en de geldende regels. Als regels ontbreken of onhelder zijn, dan oordeel je en handel je op moreel verantwoorde wijze, op basis van je eigen kernwaarden en principes, en algemeen aanvaarde sociale en ethische normen. Je bent verantwoordelijk voor je eigen handelen, je bent aanspreekbaar op je gedrag, en je spreekt anderen hierop aan.

Aan welke competenties draagt betrouwbaarheid bij?

• Accuratesse: je streeft naar nauwkeurigheid en probeert fouten te voorkomen. Je bent oplettend en ziet erop toe dat de taken binnen je bedrijf grondig, geordend en zorgvuldig worden uitgevoerd.
• Bevlogenheid: je loopt warm voor je werk. Je bent er enthousiast over en je werkt met passie omdat je het graag wilt, niet omdat het moet.
• Gunfactor vergroten: mensen gunnen eerder iets aan iemand die ze sympathiek vinden. De gunfactor is niet te vatten in een vaste formule, maar betrouwbaarheid is een belangrijk element ervan.
  
• Loyaal: je stemt je je eigen gedrag af op de doelstellingen, prioriteiten en doelen van je werkgever. Je bent toegewijd en trouw aan je werkgever en stelt zijn belang in je werk boven je eigen belang.
• Personal branding: in je persoonlijke merk zit een herkenbare, constante factor en een hoog niveau van professionaliteit.
• Proactiviteit: vooruitzien, anticiperen, je voorbereiden, initiatief nemen, regie voeren en verantwoordelijkheid nemen voor je eigen houding en gedrag.
• Verantwoordelijkheid nemen: je neemt je werk serieus en zet je in voor de kwaliteit van je werk. Je houdt daarbij het belang van de organisatie scherp in het oog.
• Zelfstandig werken: je voert je werk goed uit, zonder ondersteuning of toezicht van anderen. Je hebt geen supervisie of begeleiding nodig en je kunt goed alleen werken.

Interviewvragen over betrouwbaarheid in het sollicitatiegesprek

• Hoe ben je omgegaan met een situatie waarin je een toezegging of belofte niet kon nakomen?
• Hoe bouw je vertrouwen en geloofwaardigheid op bij collega's en klanten?
• Kun je een voorbeeld geven van een moment waarop je met succes vertrouwen hebt opgebouwd in een professionele relatie?

Betrouwbaarheid als kernkwaliteit

Volgens het model van de kernkwaliteiten en kernkwadranten kan betrouwbaarheid net als elke kwaliteit doorslaan naar een valkuil. Je bent dan te betrouwbaar en anderen zien dat als een slechte eigenschap. Jouw uitdaging is om dat te voorkomen. Als betrouwbaarheid een kernkwaliteit van je is, dan kun je daarbij ook allergieën hebben en je ergeren aan bepaald gedrag van anderen.

Wat is de valkuil van betrouwbaar?

• Saaiheid en voorspelbaarheid
• Je altijd inzetten voor je werkverplichtingen en jezelf wegcijferen
• Stagnerende zelfontwikkeling, omdat je bang bent om fouten te maken.
  

Wat zijn jouw uitdagingen of leerdoelen?

• Spontaniteit
• Durf: je bent niet bang om risico's te nemen om een bepaald gunstig resultaat te bereiken, ook als dat nadelige gevolgen kan hebben voor je eigen situatie. Iemand met durf (of: lef, moed) pakt lastige situaties aan, gaat risico's niet uit de weg en laat zich niet weerhouden door angst.
• Buiten je comfortzone treden en iets nieuws oppakken.
  

Wat zijn je allergieën?

Als je zeer betrouwbaar bent, dan kun je je ergeren aan onbetrouwbaar of oneerlijk gedrag zoals:

• Onverschillige collega's die niet geïnteresseerd zijn in hun werkomgeving en doen waar ze zin in hebben.
• Mensen die afspraken en toezeggingen niet nakomen.
• Mensen die te laat komen of belangrijke deadlines missen zonder geldige reden.
• Gesprekspartners of vergaderdeelnemers die onvoorbereid zijn in een gepland gesprek of vergadering.
• Collega's die anderen de schuld geven van fouten of problemen die hun eigen verantwoordelijkheid zijn.
• Mensen die niet reageren of slecht communiceren op belangrijke momenten.
• Collega's met uitstelgedrag, die maar niet lijken te beginnen aan belangrijke taken.
  

Solliciteren