Mensgericht leiderschap

Mensgericht leiderschap is een leiderschapsstijl waarbij je vertrouwen stelt in de motivatie en capaciteiten van je medewerkers. Je stelt de behoeften en ontwikkeling van de medewerkers centraal. Je stimuleert ze om zich steeds verder te ontwikkelen en geeft ze autonomie en ruimte voor eigen initiatief.

Mensgericht leiderschap wordt ook wel genoemd:

  • medewerkergericht leiderschap

  • transformationeel leiderschap
  • mensgericht leidinggeven

Wat betekent Mensgericht Leiderschap concreet?

Wanneer je als leider mensgericht leiderschap toepast, dan:

  • Maximaliseer je de betrokkenheid van medewerkers, zodat zij zich verbonden voelen met de organisatie en het team.
  • Richt je je op de professionele ontwikkeling van de medewerkers. Daarbij stel je je regelmatig op als coach in plaats van baas: je helpt de medewerkers te leren. Niet door te commanderen of onderwijzen, maar door te inspireren en te ondersteunen.
  • Betrek je medewerkers bij de besluitvorming. Bij bekwame medewerkers en geschikte onderwerpen maak je gebruik van participatief leiderschap.
  • Motiveren van medewerkers betekent: zorgen voor de omstandigheden waarin medewerkers zin hebben om hun het werk te doen.
  • Bevorder je eigenaarschap: je stimuleert dat medewerkers zich ergens verantwoordelijk voor voelen én deze verantwoordelijkheid nemen. Ze doen dat omdat ze het belangrijk vinden en zich eigenaar voelen van de uitkomst, niet voor een compliment of beloning.

Wat zijn de voordelen van Mensgericht Leiderschap?

Mensgericht leiderschap biedt diverse voordelen voor zowel de medewerkers als de organisatie:

  • Hogere medewerkerstevredenheid: Door aandacht te besteden aan de behoeften en het welzijn van medewerkers, voelen zij zich gewaardeerd en gesteund, wat leidt tot hogere werktevredenheid en betrokkenheid.
  • Lager personeelsverloop: Wanneer medewerkers zich gewaardeerd en ondersteund voelen, is de kans kleiner dat ze een baan elders zoeken en ontslag nemen. Dit resulteert in lagere kosten voor werving en selectie, en opleiding en training van nieuw personeel.
  • Verhoogde productiviteit: Gemotiveerde medewerkers zijn vaak productiever en leveren kwalitatief beter werk. Ze zijn bereid om extra inspanningen te leveren en voelen zich meer verantwoordelijk voor hun taken.
  • Betere teamsamenwerking: Mensgerichte leiders bevorderen open communicatie en samenwerking door regelmatig teamvergaderingen te houden waarin iedereen ideeën en zorgen kan delen. Dit creëert een sfeer van vertrouwen en wederzijdse steun, waardoor teamleden sneller hulp vragen en bieden. Het resultaat is een hechter team dat effectiever samenwerkt en een positieve werksfeer ervaart.
  • Creativiteit en innovatie: Door een veilige omgeving te creëren waarin medewerkers zich vrij voelen om ideeën en suggesties te delen, stimuleren mensgerichte leiders creativiteit en innovatie binnen de organisatie.
  • Flexibiliteit en aanpassingsvermogen: Mensgerichte leiders zijn vaak beter in staat om veranderingen te managen en hun team door moeilijke tijden te loodsen, doordat ze de behoeften en zorgen van hun medewerkers begrijpen en hierop inspelen.

Mensgericht leiderschap is een relatiegerichte stijl die niet alleen bijdraagt aan het welzijn van de medewerkers, maar ook aan het succes en de veerkracht van de organisatie. Door de mens centraal te stellen, kunnen leiders een werkomgeving creëren waarin iedereen floreert en bijdraagt aan gezamenlijke doelen.

Welke competenties en kwaliteiten zet je in als mensgericht leider?

Verschillende leiderschapscompetenties en kwaliteiten zijn essentieel om succesvol te zijn als mensgericht leider:
  • Mensenkennis is het begrip en inzicht dat je hebt in het gedrag, de gedachten, en de emoties van anderen. Het is een combinatie van empathie, intuïtie en ervaring die je helpt om anderen beter te begrijpen en in te schatten.
  • Empathie is het vermogen om je in te leven in de gevoelens van andere mensen en mee te leven met hun emoties.
  • Actief luisteren bestaat uit: iemand met volle aandacht aanhoren, belangstelling tonen, iemand de ruimte geven zijn verhaal te doen, laten merken dat je luistert met een samenvatting, vragen stellen, doorvragen en feedback geven.
  • Complimenten geven: als manager doe je er goed aan je medewerkers af en toe een schouderklopje te geven. Elke medewerker hoort graag dat zijn kwaliteiten, persoonlijke vaardigheden en resultaten worden gewaardeerd en erkend.
  • Feedback vragen: je vraagt aan je medewerkers hoe zij jouw gedrag beleven.
  • Sensitiviteit of inlevingsvermogen is het vermogen om je in te leven in de situatie van een ander en zijn belangen, wensen en behoeften te begrijpen.
  • Positieve werksfeer bevorderen: Een prettig werkklimaat stimuleert de veerkracht van de werknemers en hun motivatie om net dat stapje extra te willen doen.
  • Feedback ontvangen: je leert van de feedback die je krijgt door goed te luisteren, een toelichting te vragen en vervolgens te bedenken wat je ermee gaat doen.

Vergelijking met Andere Leiderschapsstijlen

Het tegenovergestelde van mensgericht leiderschap is taakgericht leidinggeven. Waar bij de mensgerichte stijl de aandacht vooral uitgaat naar de behoeften en groei van de medewerker, ligt bij een taakgerichte manier van aansturen de nadruk op het behalen van specifieke resultaten en het efficiënt uitvoeren van taken. De taakgerichte stijl kan effectief zijn om bijvoorbeeld onervaren medewerkers in te werken of in situaties waar snelheid en efficiëntie cruciaal zijn. Het kan echter ten koste gaan van de werktevredenheid en persoonlijke ontwikkeling van medewerkers.

Zowel individueel gericht als groepsgericht leidinggeven kan een mensgericht karakter hebben.

Bij autoritair leiderschap ligt de focus op controle en discipline, met de leider die de beslissingen neemt en de medewerkers die deze uitvoeren zonder veel inspraak. Dit kan leiden tot een afstandelijke relatie tussen de leider en het team, en een gebrek aan motivatie onder medewerkers.

Ondersteunend leiderschap is een stijl van leidinggeven waarbij de focus ligt op het ondersteunen en empoweren van medewerkers. Het doel is dat teamleden zich gewaardeerd en gemotiveerd voelen en groeien in zelfstandigheid. Dit type leiderschap vereist sterke communicatieve vaardigheden, empathisch vermogen en het vermogen om vertrouwen op te bouwen.

Delegerend leiderschap is een stijl van leidinggeven waarbij een leidinggevende taken en verantwoordelijkheden overdraagt aan teamleden. Bij delegerend leiderschap vertrouwt de leider op de kwaliteiten van het team door taken en verantwoordelijkheden te delegeren. Teamleden krijgen de autonomie om zelf beslissingen te nemen en projecten zelfstandig te leiden, terwijl de leider de voortgang in de gaten houdt. Deze stijl stimuleert onafhankelijkheid en zelfsturing, gebaseerd op het vertrouwen in de vaardigheden en de motivatie van de medewerkers.

Coachend leiderschap is een stijl van leidinggeven waarbij je als leider fungeert als coach voor je teamleden. Het doel is om hen te helpen ontwikkelen en te motiveren om hun potentieel te benutten. Deze aanpak bevordert een sterke, vertrouwensrelatie, waarbij de nadruk ligt op persoonlijke groei en het nemen van eigen verantwoordelijkheid. Je stimuleert zelfontplooiing en zelfsturing, wat kan resulteren in meer betrokkenheid en betere prestaties.

Participatief leiderschap of participatief leidinggeven is een leiderschapsstijl waarbij je als leidinggevende je medewerkers actief betrekt bij beslissingen en strategische discussies. Je nodigt hen uit mee te denken, te praten en soms te beslissen. Hoewel je als leidinggevende eindverantwoordelijk blijft, deel je macht en verantwoordelijkheid met je medewerkers.

Auteur: René Pijlman


Je bent hier: Home Functioneren Managementvaardigheden Leidinggeven Leiderschapsstijlen Mensgericht leiderschap