Veelgestelde vragen in het sollicitatiegesprek

Je potentiële werkgever zal tijdens een sollicitatiegesprek proberen zo veel mogelijk relevante informatie over je te verzamelen. Aan jou de schone taak om zijn sollicitatievragen slim te beantwoorden, zodat je je kansen op de baan vergroot.

Ieder sollicitatiegesprek is anders, maar er zijn een aantal vragen die in vrijwel alle gesprekken worden gesteld. Bereid je voor op deze veelgestelde vragen in het sollicitatiegesprek door een goed en beknopt antwoord te formuleren met de STAR-methode. Leer ze niet uit het hoofd, want dat komt te gemaakt en weinig authentiek over. Door je goede voorbereiding zul je elke vraag rustig en zelfverzekerd kunnen beantwoorden.

Interviewvragen beantwoorden

De interviewers kunnen je verschillende soorten interviewvragen stellen in het sollicitatiegesprek:

• Gedragsvragen: deze vragen gaan over ervaringen uit het verleden en hoe je met specifieke situaties bent omgegaan. Gedragsgerichte vragen zijn bedoeld om je competenties en gedrag in verschillende werkscenario's te beoordelen.
• Situationele vragen: de interviewers stellen hypothetische scenario's voor die je in de functie in de toekomst zou kunnen tegenkomen en vragen hoe je die zou benaderen of aanpakken.
• Technische vragen: deze vragen over je hard skills zijn specifiek voor de functie en zijn bedoeld om je vakinhoudelijke kennis, expertise en technische vaardigheden op een bepaald gebied te evalueren.
• Vragen over culturele geschiktheid: hiermee willen de interviewers beoordelen of je goed zou passen in de bedrijfscultuur, het team en de organisatie.
• Open vragen: Deze vragen moedigen je aan om over een onderwerp uit te weiden, waardoor de interviewer een beter inzicht krijgt in je ervaringen en kwalificaties.
• Persoonlijke vragen: deze zijn bedoeld om inzicht te krijgen in je motivatie, carrièredoelen en ambities.

Een sterk antwoord op een sollicitatievraag is duidelijk, beknopt, relevant en overtuigend.

Zorg ervoor dat je de vraag volledig begrijpt voordat je antwoordt. Vraag zo nodig om verduidelijking. Het is beter om opheldering te vragen, dan te antwoorden op basis van een veronderstelling.

Beantwoord de vragen van de interviewers zo duidelijk mogelijk. Denk even na om je ideeën te ordenen voordat je antwoordt. Wees to the point: ga in op het hoofdonderwerp van de vraag en vermijd zijwegen. Ga met je antwoord direct in op wat de interviewer wil weten. Zo blijf je beknopt en maak je duidelijk dat je de vraag goed hebt begrepen.

Meer tips en uitleg over het slim beantwoorden van interviewvragen vind je in het artikel Vragen in het sollicitatiegesprek competent beantwoorden.

Wat zijn veelgestelde vragen tijdens een sollicitatiegesprek?

Wat kun je over jezelf vertellen? Hoe zou jij jezelf omschrijven?

Vertel eens iets over jezelf. Met die uitnodiging begint een interview vaak. De interviewer wil de mens achter het cv zien en een beeld krijgen van je persoonlijke drijfveren en kwaliteiten. Je kunt op drie manieren over jezelf vertellen:

1. Schets het verloop van je carrière en je motivatie voor carrièrestappen.
2. Houd je elevator pitch: een korte presentatie waarin je enthousiast vertelt wie je bent en waar je goed in bent.
3. Schets een beeld van jezelf als persoon: wie ben je en hoe sta je in het leven?

Welke stijl je kiest is heel persoonlijk. Je kunt het laten afhangen van de functie waarop je solliciteert en de cultuur van de organisatie.

Vertel over een bepalend moment in je studie of loopbaan, waardoor je geworden bent wie je nu bent. Noem in je verhaal ook iets persoonlijks over je privéleven: een hobby, talent of passie, een bestuursfunctie of vrijwilligerswerk in je vrije tijd.

Houd je antwoord kort - maximaal twee minuten - positief en geef een korte beschrijving van jezelf in de context van de baan waarop je solliciteert.

Wat zoek jij in een baan / werkgever?

De interviewvraag "Wat zoek je in een baan/werkgever?" wordt zeer regelmatig gesteld in het kennismakingsgesprek. Daarmee wil de interviewer inzicht krijgen in:

• wat jou drijft en motiveert
• wat jij belangrijk vindt in je werk
• wat jouw echte interesses en carrièredoelen zijn
• waarom je juist op deze baan bij deze werkgever solliciteert
• of jouw beeld en verwachtingen van de werkgever en de functie realistisch zijn

Daarmee wil hij nagaan of er een goede match is tussen jou en de vacature en of jij in de organisatiecultuur past.

Met jouw antwoord op deze interviewvraag kun je vertellen wat jouw carrièredoelen, ontwikkelwensen en ambities zijn en hoe jij je verder wilt ontwikkelen. Je laat daarmee zien dat je bewust bezig bent met je carrière en professionele groei. De doelen die je noemt moeten goed aansluiten op de functie waarop je solliciteert.

Wat weet je over onze organisatie en waarom wil jij bij ons werken?

Deze vraagsteller wil te weten komen in hoeverre jij je hebt voorbereid op het gesprek en of je inzicht hebt in het wel en wee van de organisatie. Neem de website van het bedrijf door en typ de naam eens in bij een zoekmachine. Etaleer je kennis over de organisatie kort en bondig en koppel dit aan wat je voor hen zou kunnen betekenen en wat voor de selecteur dus interessant is om te horen.

Wat zie jij als belangrijke ontwikkelingen in onze branche?

Laat blijken dat je goed bent voorbereid en dat je een brede visie hebt. Noem de belangrijkste recente ontwikkelingen, trends en uitdagingen in de markt.

Wat denk je dat deze functie inhoudt?

Baseer je antwoord op de taken en verantwoordelijkheden die je in de vacaturetekst hebt gelezen. Heb je meeste achtergrondinfo doordat een vriend bij het bedrijf werkt, dan kun je een gedetailleerder antwoord geven. Verzin in ieder geval nooit werkzaamheden. Zeg het liever eerlijk als je het niet precies (meer) weet of dat je het lastig vindt om je er echt een voorstelling van te maken.

Wat zijn je sterke punten? Wat zijn je goede eigenschappen?

Voor een succesvol verloop van het gesprek, moet je de interviewvraag naar je goede eigenschappen of sterke punten gepassioneerd, zelfverzekerd en authentiek kunnen beantwoorden. Vertel met passie over je kwaliteiten en onderbouw je goede eigenschappen met voorbeelden uit je werkervaring.

Er zijn verschillende manieren om na te denken over je eigen sterke punten en goede eigenschappen:

• Zelfreflectie: waar ben ik echt goed in?

• Feedback van anderen: waar kreeg je complimenten over?

• Contextuele kwaliteiten: wat deed je goed in bepaalde werksituaties?

• Kernkwaliteiten ontdekken door interactie met mensen in je omgeving

• Een persoonlijkheidstest doen

• Inspiratie halen uit lijsten met eigenschappen

Denk op al deze manieren over jezelf na en verzamel alle goede eigenschappen op je persoonlijke kwaliteitenlijst. Vervolgens benadruk je die sterke punten die relevant zijn voor de functie waarop je solliciteert of die goed passen bij de werkgever en de organisatiecultuur.

Kernkwaliteiten zijn de specifieke goede eigenschappen die jou kenmerken. Deze sterke punten zitten in de kern van je karakter en maken je tot wie je bent. Het zijn ook de kwaliteiten of sterktes die anderen herkennen en waarderen in jouw gedrag. Je kernkwaliteiten zijn vaak gebaseerd op je persoonlijkheid, vaardigheden en ervaring. De interviewvraag naar je goede eigenschappen is een uitstekende gelegenheid om je kernkwaliteiten duidelijk over het voetlicht te brengen.

Je kunt in je antwoord ook je sterkste algemene competenties, hard skills, soft skills of andere kwaliteiten presenteren.

Presenteer je sterke punten met gepaste bescheidenheid. Dit betekent niet dat je je prestaties moet bagatelliseren, maar eerder dat je er op een geloofwaardige manier over vertelt.

Wat zijn je zwakke punten? Wat zijn je slechte eigenschappen? Wat zijn je verbeterpunten?

Iedereen heeft verbeterpunten en het getuigt van zelfkennis en zelfvertrouwen als je deze erkent. Wees dus eerlijk en noem ontwikkelpunten waarvan je je bewust bent.

Je kunt de interviewvraag naar je slechte eigenschappen op twee manieren goed beantwoorden:

1. twee verbeterpunten met zelfontwikkeling beschrijven
2. de valkuil van een kernkwaliteit noemen

Je kunt het model van de kernkwadranten gebruiken om zelfbewust toe te lichten hoe jij je verbeterpunten kunt beheersen. Je benoemt je potentiële valkuilen en geeft aan wat je doet om deze te compenseren en ervoor te zorgen dat je goed functioneert. Je presenteert jezelf zo als een veelzijdige kandidaat met een duidelijk zelfinzicht in je sterke en zwakke punten.

Vertel eens hoe je functioneert en samenwerkt in een team

Voor veel functies vindt de werkgever het zeer belangrijk dat je een echte teamplayer bent en goed met collega's kunt samenwerken. Een groep medewerkers werkt samen als een team als:

• ze in goede harmonie werken aan gezamenlijke taken en doelen;
• zij elkaar aanvullen in kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten;
• ze elkaar vertrouwen en steunen; onderling open communiceren.

Wat maakt jou geschikt voor deze functie? Waarom zouden wij jou aannemen?

Om deze vraag pakkend te kunnen beantwoorden, moet je heel goed weten wat jou onderscheidt van andere sollicitanten. Benadruk de kwaliteiten die je bezit en de prestaties die je in het verleden hebt behaald die belangrijk kunnen zijn voor het bedrijf en haal specifieke voorbeelden van je kunnen aan.

Waarom wil je weg bij je huidige werkgever?

Vertel waarom je een nieuwe baan zoekt, maar blijf in je antwoord zo dicht mogelijk bij de waarheid. Een goede selecteur heeft het meteen door als jij een potje zit te liegen. Hij zal doorvragen als hij vermoedt dat je niet het achterste van je tong laat zien. Als je met het schaamrood op de kaken moet bekennen dat je je antwoord uit de duim hebt gezogen, kun je die leuke baan wel op je buik schrijven. Laat negatieve gevoelens altijd achterwege, hoe vervelend de situatie bij je huidige werkgever ook is. Geen enkele werkgever zit op een verbitterde werknemer te wachten.

Waar zie jij jezelf over vijf jaar?

Dat is een lastige vraag, als je geen duidelijke carrièredoelen hebt. Ook al zie jij jezelf het liefst op het strand van Ibiza liggen of als huismoeder lekker thuis met de kinderen in de weer, beperk je in je antwoord tot je vakgebied en ga in op de carrièredoelen of ontwikkelwensen die een relatie hebben met de functie waarop je solliciteert. Op deze manier laat je zien dat je belangstelling hebt voor het bedrijf en dat je gemotiveerd bent om het beste uit jezelf te halen.

Heb je zelf nog vragen?

Zelf vragen stellen is een must, maar stel geen vragen waarop je het antwoord zelf had moeten weten (hoeveel medewerkers telt de organisatie, wat is de missie?) en vragen waarop het antwoord al eerde in het gesprek is gegeven. Goede vragen die je aan de selecteur kunt stellen zijn:

• Kunt u mij iets meer vertellen over de sfeer op de afdeling?
• Kunnen jullie een omschrijving geven van de ideale kandidaat voor deze functie?
• Stel dat ik begin, hoe word ik tijdens mijn inwerkperiode begeleid?
• Stel dat ik begin, wat voor mogelijkheden heb ik om mezelf intern te ontwikkelen op de lange termijn?
• Stel dat ik begin, met wat voor mensen ga ik samenwerken?

Competentiegerichte interviewvragen

De interviewers stellen meestal een aantal competentiegerichte of gedragsgerichte vragen over competenties en vaardigheden die relevant zijn voor de functie. Aangezien er vele tientallen algemene competenties en soft skills zijn te onderscheiden, zijn er zeer veel gedragsvragen die gesteld kunnen worden. Enkele voorbeelden van competentiegerichte interviewvragen:

• Over samenwerken in een team: Beschrijf een team waarin je hebt gewerkt. Wat was jouw bijdrage aan het succes van het team?
  
• Over communicatieve vaardigheden: Wanneer heb je voor het laatst een presentatie gegeven? Over welk onderwerp? Hoe reageerde het publiek?
• Over initiatief nemen of proactief zijn: Geef een voorbeeld van een situatie waarin je ongevraagd het voortouw nam in een project of teamactiviteit.
• Over aanpassingsvermogen: Kun je een verandering bij je vorige werkgever noemen waar je in eerste instantie niet achterstond? Op welke manier heb je je toch bij deze verandering neergelegd?
• Over creativiteit: Heb je wel eens een nieuwe werkwijze, een nieuwe dienst of een nieuw product ontwikkeld? Hoe zijn de ideeën daarvoor tot stand gekomen?
• Over leidinggeven: Geef een voorbeeld van een situatie waarin het je gelukt is om zorgen van je medewerkers weg te nemen. Hoe heb je dat aangepakt?
• Over probleemoplossend vermogen: Beschrijf hoe je te werk bent gegaan bij de oplossing van een probleem dat je in je werk bent tegengekomen. Wat was het resultaat?
  

Beantwoord gedragsgerichte interviewvragen gestructureerd met de STAR-methode

Met de STAR-methode kun je gestructureerd antwoord geven op sollicitatievragen over je competenties, vaardigheden en gedrag in bepaalde werksituaties. Geef daarbij specifieke voorbeelden uit je werkervaring, die jouw capaciteiten en kwaliteiten benadrukken.

STAR staat voor: Situatie, Taak, Actie en Resultaat. Je vertelt achtereenvolgens:

1. Wat was de werksituatie?
2. Wat waren jouw taken en verantwoordelijkheden?
3. Welke actie heb jij ondernomen? Wat was jouw aanpak?
4. Wat was daarvan het resultaat?

Laat tot slot zien dat je kunt reflecteren op de werkervaring. Maak duidelijk wat je ervan hebt geleerd.

Aanbevolen websites

Auteur: Marieke van Oosterhout