Wat kun je over jezelf vertellen?

Hoe beantwoord je deze vraag in het sollicitatiegesprek? Hij wordt op verschillende manieren gesteld:

• Wat kun je over jezelf vertellen?
  
• Vertel eens iets over jezelf
  
• Hoe zou jij jezelf omschrijven?
  
• Vertel me eens, wie ben jij?
  
• Kunt je een samenvatting geven van je carrièrepad en hoe je in je huidige werkveld terecht bent gekomen?
• Kunt je mij een korte introductie geven van je professionele achtergrond en uitleggen waarom deze je geschikt maakt voor deze functie?
  

Waarom stelt de interviewer deze vraag?

Met deze openingsvraag gaat de interviewer over van de kennismaking en wat smalltalk naar het inhoudelijk deel van het gesprek. Hij wil het gesprek op gang brengen en geeft jou met deze open vraag als eerste het woord om je op je gemak te stellen.

De interviewer observeert en luistert aandachtig hoe jij jezelf beschrijft. Hij merkt op wat jij kennelijk belangrijk vindt, wat je benadrukt en welke aanknopingspunten je aanreikt voor relevante vervolgvragen. Hij let erop of jij duidelijk, beknopt en puntig kunt communiceren. Hij is in het bijzonder gespitst op informatie die niet in je cv stond.

De interviewer wil een beeld krijgen van de mens achter het cv en jou als persoon leren kennen. Hij wil je menselijke kanten zien, waaronder je persoonlijke drijfveren en kwaliteiten. Daarmee wil hij inzicht krijgen in je persoonlijkheid en beoordelen of jouw werkstijl in de bedrijfscultuur past.

Je kunt de vraag op drie manieren goed beantwoorden:

1. Schets het verloop van je carrière en je motivatie voor carrièrestappen.
2. Houd je elevator pitch: een korte presentatie waarin je enthousiast vertelt wie je bent en waar je goed in bent.
3. Schets een beeld van jezelf als persoon: wie ben je en hoe sta je in het leven?
   

Welke stijl je kiest is heel persoonlijk. Je kunt het laten afhangen van de functie waarop je solliciteert en de cultuur van de organisatie. Bij een sollicitatie voor een commerciële of klantgerichte functie ligt een pitch het meest voor de hand. Als je op een carrièrepad van junior naar senior bent, dan is het misschien beter om het verloop van je loopbaan te schetsen. Als je op zoek bent naar een persoonlijke klik met de interviewers, dan wil je een persoonlijk verhaal vertellen. Maak een bewuste keuze en realiseer je dat de interviewer opmerkt welke stijl je hanteert en hoe je over jezelf spreekt.

Oefen dit deel van het sollicitatiegesprek door het verhaal over jezelf te vertellen aan je partner, een vriend of iemand anders die vertrouwt. Vraag die persoon om eerlijke feedback.

1. Schets het verloop van je carrière en je motivatie voor carrièrestappen

Vertel beknopt en globaal welke opleiding je hebt gedaan en welke functies je hebt bekleed. Wees authentiek en vertel wat je werkelijk beweegt. Laat iets van jezelf zien, bijvoorbeeld wat je werkwaarden of loopbaanankers zijn. 

Het gaat niet zozeer om de feiten en details, die hebben de interviewers al in je cv gelezen. Veel belangrijker zijn de overgangen van je opleiding naar je eerste baan en van de ene naar de volgende functie:

• Waarom heb je de loopbaankeuzes gemaakt die je gemaakt hebt? Waarom heb je voor een bepaalde werkgever en functie gekozen? Wat was je motivatie voor een bepaalde overstap?
• Hoe heb je je in de loop van je carrière ontwikkeld? Op basis van welke ervaring en competenties ben je doorgegroeid naar je huidige functie?

Tips om je werkervaring als een professional te beschrijven:

• Noem alleen je opleiding, werkervaring en nevenactiviteiten die voor de functie van belang zijn.
  
• Beschrijf elke werkgever en werkervaring in positieve termen.
• Laat in je verhaal merken dat je ergens echt plezier in had, of dat je ergens met enthousiasme warm voor liep en er energie van kreeg.
  
• Geef voorbeelden van complimenten die je van collega's kreeg, of van onderwerpen waarover ze jou om advies vroegen.
  
• Vertel wat je er hebt geleerd. Welke vaardigheden heb je in deze rol ontwikkeld?
• Zorg ervoor dat je geloofwaardig bent en dat je elke competentie of vaardigheid waarover je zegt te beschikken, desgevraagd met een voorbeeld kunt aantonen met behulp van de STAR-methode.
  
• Beschrijf jezelf zelfverzekerd, eerlijk en realistisch.
• Overdrijf je prestaties en capaciteiten niet. Wees liever een tikje bescheiden, zeker als het gaat om kwaliteiten die toch al uit je cv blijken.
  
• Richtlijn: vertel je verhaal in maximaal 2 minuten.
• Vermijd clichés als uitdaging, ambitie of succes.
  

• Heb ik u zo een goed beeld gegeven?

2. Houd je elevator pitch

Je kunt aan het verzoek om iets over jezelf te vertellen voldoen door je elevator pitch af te stekken: een korte presentatie waarin je enthousiast vertelt wie je bent en waar je goed in bent. Zo steel je van wal met een vlot en vloeiend antwoord in de vorm van een krachtige pitch.

Let wel dat je geen standaardverhaal houdt. Bedenk bij je voorbereiding op elk afzonderlijk sollicitatiegesprek de belangrijkste elementen die jij in dat gesprek over voetlicht wilt brengen. Benadruk je kwaliteiten, competenties en soft skills die relevant zijn voor de baan waarop je solliciteert, of die worden gewaardeerd door deze werkgever.

Beschrijf vooral de positieve eigenschappen die jou echt typeren en kwaliteiten die kenmerkend zijn voor jouw professionele optreden.

Tip: zorg ervoor dat je elevator pitch overeenkomt met het beeld dat je van jezelf wilt geven en niet tegenstrijdig is met gegevens die in je cv of sollicitatiebrief staan. Het is een manier om jezelf te verkopen – een marketinginstrument – maar het moet wel een realistisch beeld van jezelf geven.

3. Schets een beeld van jezelf als persoon

Je kunt er ook voor kiezen om te vertellen wat voor persoon je bent:

• Stel jezelf voor met je naam en je leeftijd.
• Vertel wat over je gezinssituatie en privéleven.
• Schets een paar belangrijke karaktertrekken.
• Vertel waarover je gepassioneerd bent en waarvan je hart sneller gaat kloppen. Dat kan een werkgerelateerde interesse zijn, maar ook een bepaalde hobby of sport die je beoefent.
  

Dit lijkt nogal op hoe de meeste deelnemers aan een tv-quiz zichzelf voorstellen.

Op deze manier begin je het gesprek met een wat informelere en persoonlijke introductie. De interviewer zal daarna meer gerichte vragen stellen om aan te sturen op een zakelijk gesprek.

Originele manieren om iets over jezelf te vertellen

Enkele creatieve ideeën om het verhaal over jezelf wat op te leuken:

• Vertel een anekdote over hoe iemand anders jou karakteriseert of een kernkwaliteit van jou beschrijft, bijvoorbeeld je partner, een docent, collega of vriend.
• Beschrijf hoe je in bepaalde situaties uit je comfortzone bent gestapt om een nieuwe vaardigheid te ontwikkelen.
  
• Vertel iets persoonlijks over je privéleven: een hobby, talent of passie, een bestuursfunctie of vrijwilligerswerk in je vrije tijd.
• Geef een voorbeeld van een bijzonder contact met een klant, bijvoorbeeld een lastige klantwens waaraan je hebt kunnen voldoen.
• Vertel over een bepalend moment in je studie of loopbaan, waardoor je geworden bent wie je nu bent.
• Noem een inspirerende wijsheid of levensopdracht die je hebt meegekregen van je grootouders.
• Vertel over het meest emotionele moment in je loopbaan.
• Vertel eerlijk over een lastige situatie of tegenslag die je in je carrière hebt ondervonden. Geef aan hoe je veerkracht hebt getoond en de weg voorwaarts hebt gevonden. Leg uit hoe dit een belangrijk keerpunt voor je is geweest.
  
• Beschrijf iets buiten het werk waar je oprecht nieuwsgierig naar bent, wat je interessant vind en waar je je graag in verdiept.
• Noem iets wat je zeer de moeite waard vond in je opleiding of werkverleden
  
• Sluit je verhaal af met:
• de reden of het motief waarom je bij deze werkgever solliciteert, of
  
• een optimistische schets van een bijzondere ambitie of levensdroom die je in de toekomst hoopt te realiseren

Hoe je beter niet over jezelf kunt vertellen