Waarom moeten we jou aannemen?
Hoe beantwoord je deze veelgestelde vraag in het sollicitatiegesprek? Hij wordt op verschillende manieren gesteld:
Waarom moeten we jou aannemen?
Waarom zouden we jou kiezen uit alle kandidaten?
De interviewer wil hiermee te weten komen hoe jij denkt dat je je onderscheidt van andere sollicitanten. Wat maakt jou anders dan andere kandidaten?
Hoe maak je jouw meerwaarde duidelijk?
In de loop van de sollicitatieprocedure blijven er enkele kandidaten over, die allemaal aan de functie-eisen voldoen en geschikt zijn voor de baan. De vraag is: welke kwaliteiten of waarde krijgt de werkgever extra, als hij voor jou kiest in plaats van een ander? Dat is jouw meerwaarde of toegevoegde waarde.
Stel je Gijs voor, een saaie standaardconcurrent
Als jij bepaalde bijzondere meerwaarde meebrengt die echt geen van de andere kandidaten heeft, dan spreken we ook wel van een unique selling point (usp), ofwel uniek verkooppunt. Aan de hand van jouw usp's kun je uitleggen waarom jij duidelijk beter bent dan de overige kandidaten.
Het is niet zo eenvoudig om dit soort marketingideeën in de praktijk te brengen bij een sollicitatie, want eigenlijk weet je vrijwel niets van de andere sollicitanten waarmee je concurreert.
Stel je daarom een saaie standaardkandidaat voor die precies voldoet aan de functieomschrijving, maar verder niets te bieden heeft. Dat is je concurrent. We noemen hem Gijs. Gijs is een grijze muis, onopvallend en oninteressant. Er zijn 10 Gijsen over in de selectieprocedure, en jij.
Onderscheid je van de Gijsen
In antwoord op de vraag "Waarom zouden wij jou kiezen?" breng je de belangrijkste kwaliteiten naar voren waarmee jij je onderscheid van de Gijsen:
- Elke relevante competentie, vaardigheid of kwaliteit waarover jij beschikt, die verder gaat dan de functie-vereisten. Het kan nuttig zijn om andere vacatures van deze werkgever te bestuderen, om te ontdekken welke capaciteiten de organisatie van belang vindt.
- Als je een combiprofiel hebt: elke bijzondere combinatie van kwaliteiten, waarvan één voor de functie gevraagd wordt en een andere voor de werkgever interessant is.
- Als je een t-shaped professional bent: een bijzondere specialisatie die jij hebt als je solliciteert op een algemene functie, of algemene competenties en soft skills als je solliciteert op een specialistische functie.
- Elke relevante en bijzondere nevenactiviteit of levenservaring.
Vertel je verhaal
Je kunt je onderscheiden van andere sollicitanten door storytelling in het sollicitatiegesprek toe te passen. Vertel een memorabel en boeiend persoonlijk verhaal om je kwaliteiten, ervaringen en vaardigheden te illustreren:
- Wat is je achtergrond en hoe heeft die je gevormd?
- Welke stappen hebben je gebracht tot waar je nu staat?
- Welke doelen streef je na en hoe wil je je ontwikkelen?
Door jezelf als individu neer te zetten, onderscheid je je van andere kandidaten. Wees persoonlijk, maar houd het professioneel.
Denk vanuit de werkgever, niet vanuit jezelf
Veel sollicitanten hebben de neiging vanuit het ik-perspectief te spreken over hun drijfveren, competenties en kwaliteiten:
Ik ben die-en-die.
Ik heb veel belangstelling voor deze vacature
Ik heb opleiding x genoten
Ik heb veel ervaring met ....
Ik ben de man of vrouw die u zoekt, want ik ben ambitieus, flexibel en klantvriendelijk.
Ik wil me ontwikkelen ...
Wat mij drijft is ...
De interviewers worden er niet warm of koud van. Dat komt omdat zo'n verhaal niet overtuigt en te veel vanuit het ik-perspectief is geschreven.
Overtuigen is: je inleven in de ander
Aan overtuigen zitten twee belangrijke aspecten:
1. Overtuigen doe je op basis van argumenten
Wil je iemand van iets overtuigen, dan moet je met argumenten en feiten komen. Je
moet uitleggen waarom een bewering klopt. De interviewer toetst in gedachten of hij het eens is met jouw
argumenten. Als dat zo is, kan hij zich door jou laten overtuigen.
Als je bijvoorbeeld vertelt dat je goed bent in organiseren, dan moet je dat aantonen door feiten te geven. Vertel wat je gedaan hebt waaruit blijkt dat je goed kunt organiseren. Een goede manier om tot een concrete beschrijving van een competentie te komen is de STAR-methode. Met behulp van deze methode kun je een algemene situatie (of een functie-eis) concreet maken.
2. Overtuigen is een verkoopvaardigheid
Net als bij het verkopen van een product moet je in een sollicitatiegesprek inspelen op de specifieke behoeften van de werkgever. Dat kun je bijvoorbeeld zo doen:
"Ik begrijp dat u vooral op zoek bent naar iemand die de techniek goed kan uitleggen in gewone taal. Uw bedrijf heeft vooral te maken met chemische kleurstofproducten, en daar weet ik door mijn studie en mijn stage bij het bedrijf Kleurchemie veel vanaf. Ik heb als redacteur gewerkt voor verschillende publicaties en ik ben goed in staat om ingewikkelde informatie toegankelijk en begrijpelijk te maken voor verschillende doelgroepen."
Zo'n verhaal zal de interviewers prikkelen: de commissie zal nieuwsgierig zijn naar de kandidaat en met hem/haar op zijn minst van gedachten willen wisselen over wat de ideeën van deze kandidaat zijn. Dat is namelijk in het belang van het bedrijf.
Als je zo'n verkoopverhaal vertelt, voldoe je aan de criteria van de AIDA-formule. AIDA staat voor aandacht trekken, interesse wekken, desire opwekken en aanzetten tot actie. De AIDA-formule is afkomstig uit de verkoopwereld en is goed bruikbaar om jezelf te verkopen in een sollicitatiegesprek.
Je verhaal verkoopgericht maken
Jezelf verkopen doe je zo:
- Leef je in in wat het bedrijf precies doet en waaraan het behoefte heeft.
- Bel het bedrijf vooraf op, om erachter te komen wat de selecteur belangrijk vindt.
- Benoem de belangrijkste behoeften in je antwoord en ga inhoudelijk in op hoe jij daaraan een bijdrage kunt leveren.
- Onderbouw je competenties met feiten (gebruik de STAR-methode).
- Bekijk of je zinnen van de vorm "ik heb die eigenschap" kunt vervangen door "uw bedrijf/organisatie krijgt dat voordeel". Overdrijf dat kunstje ook weer niet.
Voorbeeldantwoorden
Docent Engels
"Ik combineer mijn passie voor de Engelse taal met sterke pedagogische vaardigheden. In mijn vorige functie heb ik innovatieve lesmethoden geïntroduceerd die zorgden voor meer betrokkenheid van de leerlingen. Uw school kan profiteren van mijn ervaring met het verbeteren van leerresultaten en het bevorderen van een positieve leeromgeving."
Verpleegkundige
"Ik breng niet alleen ervaring en expertise mee, maar ook empathie en uitstekende communicatieve vaardigheden. Ik begrijp hoe belangrijk het is dat patiënten zich gehoord en begrepen voelen, vooral in stressvolle situaties. Uw team kan op mij rekenen voor professionele en menselijke zorg."
Politieagent
"Met mijn uitgebreide training en ervaring in de handhaving van de openbare orde, breng ik ook sterke probleemoplossende vaardigheden en een groot verantwoordelijkheidsgevoel mee. Ik zie het als mijn taak om de veiligheid van mensen te waarborgen en tegelijkertijd een vertrouwensband op te bouwen met de burgers."
Auteur: René Pijlman, met bijdragen van Ysolde Bentvelsen