Onverwachte sollicitatievragen spontaan beantwoorden

Hoe ga je om met onverwachte, ongebruikelijke en creatieve sollicitatievragen? Bijvoorbeeld:

  • Wat zou je doen met een miljoen pingpongballen?
  • Als je een dier zou kunnen zijn, welk dier zou je dan kiezen en waarom?

Zulke lastige vragen zie je niet van tevoren aankomen. Ze worden soms plotseling gesteld om je uit je comfortzone te halen of om bepaalde kwaliteiten te beoordelen:

In het Engels worden deze curveball questions genoemd:

"Curveball: iets zoals een vraag of gebeurtenis die verrassend of onverwacht is, en daardoor moeilijk te beantwoorden (Cambridge Dictionary)"

Je hebt meestal een antwoord voorbereid op de overbekende veelgestelde sollicitatievragen. Onverwachte vragen halen je uit je voorbereiding en dwingen je om tijdens het gesprek na te denken, te improviseren en spontaan te antwoorden.

Benader verrassende vragen met een positieve houding. Het zijn geen obstakels, maar kansen om je kwaliteiten te laten zien. In dit artikel geven we je voorbeelden en tips om met vreemde vragen om te gaan.

Dienen bizarre sollicitatievragen een redelijk doel?

Hecht niet te veel waarde aan irrelevante vragen. Soms heb je te maken met een minder bekwame of twijfelachtige interviewer die zich opstelt als amateurpsycholoog, of graag zijn machtspositie in het gesprek gebruikt om jou uit balans te brengen.

Voorbeelden van onverwachte vragen

Hieronder vind je enkele voorbeelden van verrassende vragen en hoe je hiermee om kunt gaan.

Klassieke curveballs

Hoewel curveballvragen verrassend moeten zijn, zijn sommige inmiddels zo bekend dat het klassiekers zijn geworden. Ze zijn leuk om over na te denken, maar de kans dat ze nog gesteld worden is niet zo groot. Enkele voorbeelden:

  • Wat is je grootste mislukking en wat heb je ervan geleerd?
  • Hoe zou je de kleur groen uitleggen aan iemand die blind is?
  • Als je een keukenapparaat zou kunnen zijn, welk apparaat zou je dan zijn?
  • Waarom zijn putdeksels rond?
  • Wat heb je weggelaten op je cv? (of: Welke leugens staan er op je cv)
  • Wat zou je doen met een budget van een miljoen?
  • Welke 3 mensen, dood of levend, zou je graag uitnodigen voor een diner?
  • Wat zou je gaan doen als je de loterij zou winnen en nooit meer hoefde te werken?

Absurde vragen

De interviewer stelt ineens een onzinnige vraag om je creativiteit te testen. Bijvoorbeeld:

Hoe zou je een olifant in een koelkast stoppen?

Deze vraag lijkt op het eerste gezicht absurd, maar de interviewer wil zien hoe je een ongewone taak aanpakt. Het gaat hier om je probleemoplossend vermogen en je vermogen om buiten de gebaande paden te denken. Je kunt bijvoorbeeld antwoorden:

Ik zou een hele grote koelkast kopen, de deur open laten en er wat voer voor de olifant inleggen. Als de olifant erin stapt om te eten, sluit ik de deur.

Stel de interviewer vraagt opeens:

Welke superkracht zou je willen hebben?

Met je antwoord kun je laten zien welke kwaliteiten je bewondert en hoe je die zou gebruiken in een professionele context. Je kunt bijvoorbeeld antwoorden:

Ik zou willen weten wat klanten denken, zoals de hoofdpersoon de gedachten van vrouwen kon horen in de film What Women Want. Daarmee zou het heel makkelijk zijn om zeer klantgericht te zijn en volledig tegemoet te komen aan wensen en verwachtingen van klanten.

Analytische vragen

Soms stellen de interviewers een bizarre vraag die je met analytisch denken moet kunnen beantwoorden. Typische voorbeelden zijn:

  • Hoeveel zoutvaatjes passen er in deze kamer?
  • Hoeveel fietsen rijden er rond in Nederland?
  • Hoe groot is een kubus waarin alle 8 miljard mensen op Aarde passen?

Met zulke moeilijke vragen wil de interviewer zien hoe je het probleem aanpakt, welke aannames je maakt, welke vragen je stelt en hoe je tot een redelijke schatting komt.

Probeer niet exact te zijn, maar doe aan schattend rekenen. Op de laatste vraag over de kubus kun je bijvoorbeeld antwoorden:

  • De gemiddelde mens weegt rond de 70 kilo en heeft dus een volume van ongeveer 70 liter (een liter water heeft een massa van een kilo).
  • Er passen dus ruim 14 mensen in een kubieke meter (een kubieke meter is 1000 liter).
  • We hebben dus 8/14 miljard kubieke meter nodig.
  • Een miljard is 10^9, dus een kubus met zijden van 10^3 meter (1 kilometer) heeft een volume van een miljard kubieke meter.
  • De kubus heeft dus zijden die iets korter zijn dan 1 kilometer, om precies te zijn de derdemachtswortel van 8/14 maal een kilometer.

Introspectieve vragen

Een introspectieve vraag nodigt uit tot zelfreflectie, ofwel ‘naar binnen kijken’. De interviewer informeert soms onverwacht naar je eigen gedachten, gevoelens en motieven.

De interviewer vraagt bijvoorbeeld plotsklaps:

Zulke vragen zouden je niet moeten verrassen. Bij de voorbereiding op het sollicitatiegesprek heb je nagedacht over je persoonlijke waarden. Het is prima om je antwoord werkgerelateerd te houden en bijvoorbeeld te vertellen over je loopbaanankers.

Demonstreer je vaardigheden

Soms vraagt de interviewer om tijdens het gesprek spontaan je vaardigheden te demonstreren. Bijvoorbeeld:

Hoe zou je mij deze pen verkopen?

Deze vraag wordt vaak gesteld in commerciële rollen om je overtuigingskracht en verkoopvaardigheden te testen. Interviewers kijken naar hoe je de voordelen van een product onder de aandacht brengt en hoe je inspeelt op de behoeften van de klant.

Tips voor het omgaan met onverwachte vragen tijdens een sollicitatiegesprek

Deze verrassende vragen kunnen je uit balans brengen, maar met de juiste strategieën kun je er zelfverzekerd en effectief mee omgaan.

1. Blijf rustig

Een van de redenen waarom interviewers vreemde vragen stellen, is om je een beetje uit balans te brengen. Ze willen zien hoe je presteert onder druk en inzicht krijgen in je denkproces. Hoe nerveus de vraag je ook maakt of hoe onverwacht deze ook is, probeer kalm en rustig te blijven.

Haal diep adem, neem even de tijd om je gedachten te ordenen en weersta de drang om meteen te antwoorden. Het is helemaal niet erg om even na te denken voordat je een weloverwogen antwoord formuleert.

2. Vraag om verduidelijking

Als je de vraag niet helemaal begrijpt, aarzel dan niet om om verduidelijking te vragen. Vraag de interviewer beleefd om de vraag toe te lichten, zodat je zeker weet dat je het goed begrijpt. Daarmee laat je zien dat je aandachtig luistert en je best doet om een relevant en accuraat antwoord te geven.

3. Neem de tijd

Win wat denktijd door iets algemeens te zeggen als:

  • Goh, dat is een interessante vraag. Daar heb ik nog nooit zo over nagedacht.
  • Dat is een leuke vraag! Mag ik er even over nadenken?

Het is prima om vervolgens even na te denken over je antwoord. Interviewers begrijpen dat ze je een onverwachte vraag stellen en verwachten niet dat je direct het perfecte antwoord hebt. Neem een paar seconden de tijd om je antwoord te formuleren.

4. Maak je niet te druk over het juiste antwoord

Wanneer de interviewers een rare vraag stellen, zijn ze vaak niet zozeer geïnteresseerd in het antwoord zelf. Wat ze echt willen zien, is hoe je denkt, hoe je reageert op druk en of je antwoord aansluit bij de bedrijfscultuur.

Als je het antwoord niet weet of geen directe ervaring hebt met het onderwerp, geef dat dan gewoon toe. Laat dan wel zien dat je bereid bent te leren, je aan te passen en oplossingen te vinden voor onbekende situaties.

5. Laat je denkproces zien

Denk hardop na en terwijl je de vraag beantwoordt. Vertel welke ideeën er bij je opkomen en hoe je die evalueert. Daarmee geef je de recruiter inzicht in je denkproces.

Als de interviewer bijvoorbeeld pardoes vraagt: "Als je een diersoort moest kiezen, welk dier zou je dan willen zijn?" Zeg dan niet alleen: "een tijger", maar leg uit hoe je tot dat antwoord bent gekomen:

"Ik houd graag het overzicht en ga recht op mijn doel af, dus een valk lijkt me wel wat. Aan de andere kant houd ik van samenwerken, dus misschien is honingbij iets voor mij."

6. Toon je persoonlijkheid

Wees eerlijk en authentiek. Lach om de vraag en maak een gepast grapje. Laat iets van je persoonlijkheid zien, door een creatief antwoord te geven dat je zelf hebt bedacht.

Sommige vreemde vragen nodigen je uit om iets van jezelf te laten zien:

  • Wat voor stuk gereedschap zou je willen zijn?
  • Wat is het beste boek dat je ooit gelezen hebt?
  • Wat is een goede film die je recent hebt gezien?

Koppel je antwoord dan aan een van je goede eigenschappen, gebruik de MINT-methode en maak de interviewer nieuwsgierig met een teaser. Bijvoorbeeld:

Ik zou wel een figuurzaag willen zijn, omdat die zo flexibel is en je er allerlei vormen mee kunt zagen.

De kans is groot dat de interviewer doorvraagt over je flexibiliteit.

7. Focus op relevante competenties en ervaringen

Ook al verrast de vraag je, probeer je antwoord te richten op je relevante vaardigheden, ervaringen en kwalificaties. Zoek verbanden tussen de vraag en je professionele achtergrond en benadruk hoe je van eerdere ervaringen hebt geleerd om onverwachte uitdagingen aan te pakken.

8. Oefen

De beste manier om beter te worden in het beantwoorden van curveballvragen is door te oefenen. Probeer een paar vreemde vragen te beantwoorden om in de juiste mindset te komen. Oefen alleen of met een vriend om feedback te krijgen. Hoewel je nooit zeker weet of je tijdens een sollicitatiegesprek zulke vreemde vragen zult krijgen, helpt oefenen je om goed voorbereid te zijn op het onverwachte.

Enkele verrassende sollicitatievragen om mee te oefenen

Enkele voorbeelden van curveballvragen die interviewers onverhoeds kunnen stellen:
  • Waar praat je liever niet over?
  • Welke slechte eigenschap zou je willen veranderen als je een toverstokje had?
  • Waar ga je solliciteren als we je hier afwijzen?
  • Als we je 10 minuten de ruimte geven, waar wil je het dan met ons over hebben?
  • Welke nieuwe vaardigheid zou je willen leren die je voor deze functie niet nodig hebt?
  • Welk gerecht bereid je het liefst?
  • Waar zou je over praten als je zou worden uitgenodigd voor een populair praatprogramma op tv?
  • Wat was het mooiste moment in je leven?
  • Hoe zien computers er over 50 jaar uit?
  • Wat is je favoriete plek in huis?
  • Waar ga je het liefst naartoe op vakantie?
  • Ben jij een maximizer of een satisficer?
  • Welk boek zou je meenemen als je een jaar moest doorbrengen op een onbewoond eiland zonder internet?

Auteur: René Pijlman

Je bent hier: Home → Carrière → Solliciteren → Sollicitatiegesprek → Vragen → Onverwachte sollicitatievragen spontaan beantwoorden