Hbo-opleiding Bestuurskunde en Overheidsmanagement

De hbo-opleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement is een brede en generalistische opleiding. Je wordt er opgeleid voor beleidsfuncties bij de overheid of bij instanties en organisaties die aan de overheid zijn gerelateerd, zoals waterschappen, vakbonden en werkgeversorganisaties. Centraal binnen de opleiding staan politieke en maatschappelijke verhoudingen en het management bij de overheid.

De opleiding wordt door vijf hogescholen gegeven: 

  • Avans Hogescholen in Den Bosch
  • Saxion Hogeschool in Enschede
  • Haagse Hogeschool in Den Haag
  • Hogeschool van Amsterdam in Amsterdam
  • Hogeschool NHL in Leeuwarden

Wat kun je ermee worden?

Wat is het carrièreperspectief?

De overheid staat niet bekend om zijn verticale doorgroei. Er zijn wel een aantal mogelijkheden:

  • Je kunt manager worden van bijvoorbeeld een beleidsafdeling.
  • Je kunt organisatieadviseur worden, gespecialiseerd in overheidsadvies. Je stapt dan over van de overheid naar een commercieel adviesbureau.

Voor het verloop van je carrière bij de overheid kan het verstandig zijn na verloop van tijd een masteropleiding te doen. Die volg je meestal aan een universiteit en duurt gewoonlijk één of twee jaar.

Voorbeelden van masteropleidingen die aansluiten op hbo bestuurskunde/ overheidsmanagement zijn:

  • (Bestuurs)recht
  • Beleids- en organisatiewetenschappen
  • Bestuurskunde
  • Juridisch Bestuurswetenschappen
  • Management en organisatiewetenschappen

Wat zijn de belangrijkste competenties?

De hbo-opleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement wordt competentiegericht gegeven.

  • Juridische, economische en financiële kennis en inzicht. De overheid is natuurlijk sterk gebonden aan allerlei wetten. Als ambtenaar - bijvoorbeeld als beleidsmedewerker - zul je hiermee uit de voeten moeten kunnen. Je zult regels moeten vertalen in beleid of er beleid aan toetsen. Ook inzicht in de economische gevolgen van beleid en de kosten ervan zijn belangrijk. Je moet je beleidsvoorstellen later financieel kunnen uitwerken.
  • Politieke antennes hebben. Je weet wat er leeft en wat er haalbaar is in een politieke organisatie en houdt rekening met belangen, machts- en invloedsfactoren.
  • Analytisch denken en abstractievermogen. Beleid is een abstract begrip, vooral als het gaat om het ontwikkelen van beleid. Bij de rijksoverheid is de invloed van beleidsmedewerkers op de samenleving soms lang niet altijd op korte termijn zichtbaar. Bij gemeentes is dat iets minder: die zien vaak wat sneller snel resultaat van hun inspanningen.
  • Belangen van verschillende partijen kunnen onderscheiden. Als overheidsmedewerker moet je de belangen van de verschillende partijen zien en daar rekening mee houden. Dit geldt zowel binnen als buiten de organisatie. Denk bijvoorbeeld aan de belangen van verschillende groepen burgers in onze multiculturele samenleving.
  • Samenwerken. Het resultaat van beleid is afhankelijk van veel partijen. Je zult goed moeten kunnen samenwerken om resultaten te kunnen halen.

Hoe lang duurt het?

Zowel de voltijd-, de deeltijd- als de duale opleiding duren vier jaar.

  • Bij de deeltijdopleiding ben je vanaf het tweede jaar verplicht een relevante baan te hebben vanaf twintig uur per week.
  • Bij de duale opleiding begin je met de voltijdopleiding en vanaf het tweede of derde studiejaar combineer je je hbo-studie met een betaalde baan.

Er is veel mogelijk bij het studeren in het hoger onderwijs. Bij sommige hbo-instellingen is het mogelijk om de studie in twee of drie jaar af te ronden, mits je de juiste vooropleiding en werkervaring hebt. Meer informatie daarover kun je opvragen bij de opleidingen.

Wat doe je tijdens de opleiding?

  • Je krijgt vakken als politicologie, beleidskunde, economie, recht, organisatiekunde, informatie- en communicatietechnologie en managementvaardigheden.
  • Je krijgt vaardigheidstrainingen als conflicthantering, werken in teamverband, probleemanalyses maken en strategisch handelen. 
  • Je doet ieder jaar praktijkgerichte projecten samen met andere studenten. Dit noemen we ook wel projectonderwijs. Je studeert ook af met een praktijkopdracht die je doet tijdens een stage.

De opbouw van de opleiding kan nogal verschillend zijn bij de verschillende instellingen. Bij de Avans Hogeschool bijvoorbeeld ligt de nadruk de eerste twee jaar op management en organisatie. Het derde en vierde jaar zijn gericht op de beleidsthema’s. Bij de andere opleidingen zijn deze vakken meer over de jaren verdeeld.

Hoe zwaar is het?

Als deeltijdstudent ben je twaalf tot zestien uur per week kwijt aan je studie. Dit zijn de twee avonden dat je hier op school aanwezig bent, plus zelfstudie. Voor tentamens is het vaak zwaarder. Hoe zwaar, dat hangt natuurlijk van je eigen studietempo af.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je wordt tot de hbo-opleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement toegelaten als je in het bezit bent van een havo-, vwo- of mbo-4-diploma. Als je een havo- of vwo-diploma hebt, gelden vooropleidingseisen op basis van je profiel.

Havo en vwo

  • Cultuur & Maatschappij met economie 
  • Economie & Maatschappij
  • Natuur & Gezondheid met economie
  • Natuur & Techniek met economie

Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende toelatingseisen stellen; laat je hierover goed informeren bij de hogeschool van jouw keuze. 

Voldoe je niet aan bovenstaande opleidingseisen en ben je 21 jaar of ouder? Je kunt dan deelnemen aan een toelatingsonderzoek. Rond je deze toets met goed resultaat af, dan kun je alsnog met de opleiding beginnen.

Wat is het profiel van de studenten?

Bij de deeltijdopleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement zijn veel studenten zo rond de 28 jaar. Ze hebben al een paar jaar werkervaring. Ze willen graag hogerop en daarom een hbo-diploma halen. Ook willen ze meer kennis hebben over bestuur en beleid. 

Wat de studenten daarnaast gemeen hebben is een meer dan gemiddelde maatschappelijke betrokkenheid.

Wat het leuk maakt om te studeren samen met mensen die al een baan hebben, is dat je meer actiegericht kunt leren (action learning). Ieder brengt zijn eigen praktijksituaties in.

Hoe weet je of de opleiding wat voor je is?

  • Ben je geïnteresseerd in politiek en politieke processen?
  • Voel je je sterk verbonden met maatschappelijke problemen?
  • Houd je ervan om veel te weten van (maatschappelijke) onderwerpen?
  • Kun je leven zonder lease-auto?
  • Trekt het werken bij de overheid je aan?

Kun je de meeste vragen met 'ja' beantwoorden, dan is de hbo-opleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement wellicht wat voor jou!

Welke hbo-opleidingen lijken erop?

Diploma?

De verschillende opleidingen hanteren verschillende diploma´s voor min of meer dezelfde opleiding. Er zijn twee varianten: Bachelor of Economics, Bachelor of Public Management en Bachelor of Business and Public Administration (BPA). Op zich maakt dat weinig uit.

Als je daarna in het buitenland wil gaan studeren, kun je het best bij de buitenlandse opleiding informeren of het verschil maakt.

Auteur: Mariëlle de Groot

Je bent hier: Home Opleiding Recht en bestuur Hbo-opleiding Bestuurskunde en Overheidsmanagement