Hbo-opleiding Technische Informatica

In de hbo-opleiding Technische Informatica (TI) leer je technische computerprogrammatuur ontwikkelen, op het raakvlak van hardware en software. Je krijgt na het behalen van je diploma de titel Bachelor of Information and Communication Technology, afgekort tot Bachelor of ICT of BICT. Bij enkele hogescholen is deze opleiding een studierichting binnen de brede bachelor HBO-ICT. In het eerste jaar verken je het vakgebied en krijg je een goed beeld van alle mogelijkheden binnen de ICT. Pas na het eerste jaar kies je een afstudeerrichting die het verdere verloop van je studie bepaalt. Iedere hogeschool heeft haar eigen specialisties. Het is dan ook verstandig om de verschillen per hogeschool te bekijken.

Wat kun je ermee worden?

Als technisch informaticus kun je onder andere terecht bij grote bedrijven die hoogtechnologische apparatuur, machines en systemen ontwikkelen. Denk bijvoorbeeld aan Philips Medical Systems, ASML, Océ of TNO.

Typische TI-functies zijn:

• Software engineer, eventueel met een specialisatie als embedded software of communicatieprotocollen.
• Systeem- of netwerkspecialist, -analist of -ontwerper.
• Systeemmanager
• ICT-consultant. Hierbij ligt de nadruk op het adviseren over bepaalde technologie.

De meeste technisch informatici houden zich bezig met systeem- en softwareontwikkeling op een van de volgende gebieden:

1. Embedded systems: software voor (micro)computers die zijn ingebouwd in apparaten. Denk aan iets alledaags als een mobiele telefoon, of aan medische systemen zoals hartbewakingsapparatuur.
2. Technische informatiesystemen die realtime gekoppeld zijn met bijvoorbeeld besturingsinstallaties en meetapparatuur.
3. Industriële automatisering: het programmeren van robots in de massafabricage, logistieke systemen of procesbesturing.

Wat is het carrièreperspectief?

Als TI’er kun je in een technisch specialisme doorgroeien naar functies met meer verantwoordelijkheid, zoals systeemontwerper of systeemmanager.

Het alternatief is om je te verbreden en je meer te gaan bezighouden met organisatie en leidinggeven. Je kunt na enkele jaren werkervaring en aanvullende cursussen bijvoorbeeld projectleider of ICT-manager worden. Bedenk wel dat je op dat carrièrepad concurrentie ondervindt van bedrijfskundig informatici, die al in hun studie meer bezig zijn geweest met bedrijfsprocessen en sociale en communicatieve vaardigheden.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

Belangrijke competenties voor een technisch informaticus zijn:

• Nauwkeurig werken. Kleine foutjes bestaan niet in de techniek. Een technisch computerprogramma moet tot in de fijnste details precies goed in elkaar zitten.
• Gestructureerd werken. Je moet ingewikkelde technische uitdagingen methodisch aan kunnen pakken, in samenwerking met specialisten van andere vakgebieden.
• Abstract denken. Als programmeur construeer je een fantasiewereld met kunstmatige ‘objecten’, waarvan je de eigenschappen goed moet kunnen beredeneren en beschrijven.

Hoe lang duurt het?

Je kunt de opleiding Technische Informatica bij de meeste hogescholen alleen voltijd volgen. Slechts enkele hogescholen bieden een duale of deeltijdvariant aan. De opleiding Technische Informatica duurt vier jaar. Enkele hogescholen bieden een verkort traject van 3 of 3,5 jaar aan, als je een vwo-diploma hebt, of een mbo-diploma van niveau 4 op het gebied van de ICT. Het verkort traject is maatwerk, waarvoor je een intakegesprek moet aanvragen.

Wat doe je tijdens de opleiding?

Bij de meeste hogescholen volg je in het eerste jaar grotendeels hetzelfde programma als dat van de hbo-opleidingen Informatica en Business IT & Management. Dit biedt je de mogelijkheid om je keuze voor een bepaalde richting nog even uit te stellen.

In de eerste twee jaar staan twee zaken centraal:

• Theorie en vakkennis op het gebied van programmeren, databases, computernetwerken, interfacing, embedded software, ontwikkelmethoden, objectoriëntatie, software engineering e.d.
• Projectonderwijs, waarbij je samen met medestudenten ingewikkelde praktijkopdrachten uitvoert. Op deze manier verdiep je je vakkennis, maar bovendien ontwikkel je je sociale en communicatieve vaardigheden, zoals presenteren, vergaderen en projectmatig werken.

 “In de eerste twee jaren was er ongeveer 40 procent gewoon onderwijs, en 60 procent PGO-onderwijs. Het derde jaar was eigenlijk alleen nog maar PGO-onderwijs. PGO staat voor Probleemgestuurd Onderwijs. Dit houdt in dat je een probleem krijgt voorgeschoteld, en de boeken/lesstof die je nodig hebt om het probleem op te lossen, daar moet je zelf maar aan zien te komen. Natuurlijk zijn er wel docenten om je te sturen.”
- Een student Technische Informatica van de Saxion Hogescholen

In de hoofdfase van de opleiding - het tweede tot en met het vierde jaar - bepaal je voor een deel je eigen studieprogramma. Naast de verplichte vakken (de major), kun je met je keuze voor een minor je opleiding een persoonlijke invulling geven. Je kunt een minor gebruiken om je verder te verdiepen in de technische informatica, maar je kunt deze ook gebruiken om je kennis te verbreden. Als je bijvoorbeeld je managementvaardigheden wilt vergroten, kun je kiezen voor een minor op het gebied van bedrijfskunde. Ook kun je kiezen voor een minor die je voorbereidt op een masteropleiding aan de universiteit. De stage die je in het derde jaar loopt, biedt je extra mogelijkheden om je specialisatie vorm te geven. In het vierde jaar rond je je studie af met een afstudeeropdracht.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je wordt tot de hbo-opleiding Technische Informatica toegelaten als je in het bezit bent van een havo-, vwo- of mbo-4-diploma. Als je een havo- of vwo-diploma hebt, gelden vooropleidingseisen op basis van je profiel.

Havo

• Cultuur en Maatschappij met wiskunde B
• Economie en Maatschappij met wiskunde B
• Natuur en Gezondheid
• Natuur en Techniek

Vwo

• Cultuur en Maatschappij
  
• Economie en Maatschappij
• Natuur en Gezondheid
• Natuur en Techniek

Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende eisen stellen;informeer dus goed naar de toelatingsvoorwaarden bij de hogeschool van jouw keuze.

Sommige hogescholen bieden een bijspijker- of schakelcursus als je geen wiskunde hebt gehad.

Als je geen van deze diploma’s hebt en 21 jaar of ouder bent, dan kun je worden toegelaten na een zogenaamde 21+-toets. Hierbij worden bijvoorbeeld je wiskundig inzicht en taalvaardigheid beoordeeld.

Hoe zwaar is het?

Technische Informatica is een pittige hbo-opleiding, waarin je veel concrete vakkennis moet opdoen en vakinhoudelijke vaardigheden moet aantonen.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

• Vind je het leuk om een computerprogramma te maken dat technische apparaten aanstuurt?
• Wil je leren hoe je een meetopstelling koppelt aan een computer?
• Ben je geïnteresseerd in de interne werking van computers?
• Kun je goed logisch nadenken?
• Heb je belangstelling voor de wereld van de techniek, zoals robots, procesinstallaties en productiesystemen?

Als je het grootste deel van deze vragen met "ja" kunt beantwoorden, dan is de opleiding Technische Informatica misschien wel iets voor jou. Je kunt je verder oriënteren door open dagen te bezoeken of een gesprek aan te vragen met een studieadviseur.

Welke hbo-opleidingen lijken er op?

• HBO-ICT (brede bacheloropleiding waarbij je in het tweede jaar voor een richting kiest)
  
• Elektrotechniek (met name de specialisatie Technische Computerkunde; deze is vergeleken met TI meer gericht op de hardware en minder op software)
• Informatica (breder, minder technisch georiënteerd)
• Computer Engineering / Computertechniek (een zelfstandige opleiding die veel lijkt op de bovengenoemde variant van Elektrotechniek)
• Bedrijfswiskunde/Toegepaste Wiskunde (breder dan alleen ICT)
• Mechatronica
  

Wil je na het behalen van je hbo-diploma doorstuderen, dan kun je denken aan de wo-opleiding Informatica.

Auteur: René Pijlman